تصفیه فاضلاب بهداشتی

پیش از مطرح کردن نکاتی در مورد پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی شمیم شریف لازم است نکاتی در مورد فاضلاب بهداشتی به صورت خلاصه مطرح شود. فاضلاب بهداشتی عبارت است از فاضلاب تولیدشده در مناطق مسکونی، تجاری و مؤسسات و مکان­های عمومی به علت فعالیت_­های روزمره انسان­ها. به طور کلی فاضلاب بهداشتی به دو نوع زیر تقسیم می شود:

• آب‌سیاه: نشأت گرفته از سرویس های بهداشتی
• آب خاکستری: نشأت گرفته از حمام‌ها و سینک ظرف‌شویی

آب خاکستری دبی بالاتری نسبت به آب سیاه دارد. مقادیر آلاینده‌هایی مثل BOD ، COD ، TSS، ازت و فسفر در آب سیاه بیشتر از آب خاکستری است.

آب بیش از ۹۵ درصد این فاضلاب را به خود اختصاص داده است. مواد آلاينده موجود در فاضلاب به سه دسته تقسیم می ­شوند: پروتئین ۴۰ تا ۶۰ درصد، کربوهیدرات ۲۵ تا ۵۰ درصد، چربی و روغن ۱۰ درصد شامل مواد آلی قابل‌تجزیه بيولوژيکی، مواد معلق، مواد مغذی، پاتوژن­ها، فلزات سنگين، دترجنت­ها، مواد آلی مقاوم به تجزيه بيولوژيکی، جامدات محلول و محصولات دارویی ازجمله قرص ­ها است. لذا با توجه به وجود این آلاینده‌ها در فاضلاب، تخلیه مستقیم آن در محیط‌زیست منجر به ایجاد آلودگی‌های زیست‌محیطی و صدمات جبران‌ناپذیر می‌شود. پس فاضلاب شهری باید تصفیه شود.

فاضلاب با توجه به مقدار آلاینده به سه دسته‌ی قوی، متوسط و ضعیف تقسیم می­شود. نسبت COD:N:P در فاضلاب برای رشد و ادامه‌ی حیات میکروارگانیسم‌ها ۱۰۰:۵:۱ است. کل ازت موجود در فاضلاب ­های شهری متوسط برحسب N، به‌طور متوسط برابر ۴۰ میلی­گرم در لیتر است که از این مقدار حدود ۲۵ میلی‌گرم در لیتر(حدود ۶۰ درصد) ازت آلی و حدود ۱۵ میلی‌گرم در لیتر آن ازت آمونیاکی(حدود ۴۰ درصد) است. مقدار نیتریت و نیترات در فاضلاب بهداشتی خام صفر است. در فاضلاب خانگی تازه از کل BOD حدود ۵۰ درصد آن به‌صورت معلق و حدود ۵۰ درصد دیگر محلول است. به مرور زمان BOD معلق به شکل محلول درآمده و مقدار BOD  محلول بیشتر می‌شود.

در ادامه به توضیح اجزای دستگاه پرداخته می­ شود:

مراحل تصفیه فاضلاب در پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی

مرحله اول: آشغالگیری

در پکیج تصفیه بفاضلاب بهداشتی به روش بیولوژیک، اولین مرحله “آشغالگیری” است. علت استفاده از آشغالگیر این است که فاضلاب ­های بهداشتی علاوه بر دارا بودن مواد جامد معلق و محلول حاوي تعداد زيادي مواد جامد درشت از جمله قطعات پلاستیک، نخ، تکه پارچه و … می باشند، که ورود اينگونه مواد به واحدهای پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی اختلالات زيادي را در فرآیند تصفيه به وجود آورده و موجب آسیب دیدن دستگاه هاي مكانيكي پکیج تصفيه فاضلاب بهداشتی از جمله پمپ ها، لوله ها و … و ایجاد گرفتگی در کانال ها، سرریزها، لوله ها و مسیرهای ارتباطی بین واحدها و فرآیندها می گردد.

مرحله دوم: هضم بی هوازی

این فرآیند جهت هضم BOD، COD و کاهش TSS پیش بینی شده است. در طرح پکیج حاضر، علاوه بر تجزیه پذیری آلاینده های مقاوم، این بخش در واقع بمنظور آرام کردن جریان ورودی، جمع آوری، ذخیره و همچنین متناسب سازی و یکنواخت کردن فاضلاب کارایی دارد. بخش بی هوازی جهت حذف مؤثر COD و افزایش راندمان پکیج بسیار کارآمد و مؤثر خواهد بود.

مرحله سوم: هضم هوازی

دسته ای از میکروارگانیسم ­ها از مولکول اکسیژن به عنوان الکترون گیرنده استفاده می کنند، به این معنا که در حضور اکسیژن در محیط این میکروارگانیسم ­ها امکان فعالیت دارند و می توانند آلاینده ها را به مواد ساده تر تجزیه کنند. در صورت عدم حضور اکسیژن فعالیت آنها مختل می ­شود.  لذا با دمیدن هوا به قسمت هوازی، اکسیژن تامین شده و فعالیت میکروارگانیسم ها منجر به کاهش  BOD وCOD می شود.

مرحله چهارم: انوکسیک (جریان برگشتی)

محیط انوکسیک محیطی است که در آن اکسیژن به صورت مولکولی وجود ندارد و میکروارگانیسم ها از اکسیژن ترکیبی موجود در سایر مولکول ها استفاده می ­کنند. این مرحله به خصوص برای حذف نیترات و نیتریت استفاده شده است. غلظت نیترات در ناحیه انوکسیک به حداقل می رسد.

مرحله پنجم: ته نشینی

جداسازي جامدات پارامتر خيلي مهم در فرآيند لجن فعال مي باشد كه به منظور فراهم كردن پسابي با شفافيت مناسب و زلال سازی انجام مي شود و جامدات تغليظ شده به پکیج تصفيه فاضلاب بهداشتی به روش بیولوژیک برگشت داده مي شود.

مرحله ششم: ضدعفونی

ازن یکی از قوی ترین اکسید کننده ها و گندزداها است و در کنترل آلاینده های بیولوژیکی و میکروبی و مشکلات مربوط به تجزیه و هضم ترکیبات گزنوبیوتیک و سخت تجزیه پذیر بسیار کارایی دارد. تأثیر ازن زنی در حذف ویروس های مدفوعی و غیرفعال سازی تخم انگل ها، کیست ها (مانند؛ کریپتوسپوریدیوم و ژیاردیا) و تک یاخته ها (مانند؛ آنتاموبا هیستولیتیکا) بسیار بیشتر از روش کلرزنی می باشد. در محیط های آبی، ازن رادیکال های آزاد تولید می کند که میکروارگانیسم ها را غیرفعال می سازند.

مرحله هفتم: کنترل و حذف بو

شاخص ترین گاز مسئول ایجاد بو سولفید هیدروژن (H₂S) است. این گاز برای انسان کاملاً سمی بوده و در غلظت های بالاتر از ppm 500 نیز کشنده است. علاوه بر آن کارکنان و اپراتورهای تصفیه خانه های فاضلاب همواره در معرض تهدید عوامل مخاطره آمیز محیط کار از قبیل عوامل زیان آور فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی قرار دارند. از اینرو ضرورت کنترل آلاینده های گازی، بخارات و آئروسول های بیولوژیکی بعنوان یکی از عوامل تهدیدکننده سلامت پرسنل، کارکنان و اپراتورهای تصفیه خانه های فاضلاب امروزه از الزامات تأسیسات تصفیه­ خانه ­ها و پکیج های تصفیه فاضلاب بشمار می آید.

در شکل زیر نمای کلی پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی شمیم شریف مشاهده می شود. این پکیج قابلیت دفن در زیر زمین را دارد. لذا فضایی را در سطح زمین اشغال نمی کند

پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی به روش بیولوژیک شرکت توسعه فناوری شمیم شریف