ازن چیست و چگونه تولید میشود؟
ازن آلوتروپ سه اتمی اکسیژن است که به دلیل ساختار ناپایدار آن، به سرعت واکنش میدهد و بسیار ناپایدار است. این مولکول پس از واکنش به یک مولکول اکسیژن و یک اتم اکسیژن نوزاد تبدیل میشود که به سرعت واکنش میدهد، به همین دلیل ازن یکی از قویترین مواد استریلکننده (از بین برنده باکتری، ویروس و بو) در جهان است. تولید ازن در طبیعت به دو روش انجام میگردد که عبارتند از: اشعه ماوراء بنفش خورشید و رعد و برق. لایه ازن از طریق اشعه ماوراء بنفش خورشید به وجود میآید. اساس کار دستگاه ازن ساز نیز میتواند نور uv و [1] یا ولتاژ بالا[2] باشد. در روش UV با تاباندن لامپهای UV به اکسیژن ورودی داخل راکتور، ازن تولید میگردد. این روش ابتداییترین روش تولید ازن میباشد. در روش تخلیه الکتریکی[3]، دو الکترود با اختلاف ولتاژ بالا تعبیه میگردد. اکسیژن از بین این دو الکترود گذر میکند. بین این دو الکترود قوس الکتریکی به وجود میآید و مولکولهای اکسیژن به ازن تبدیل میگردند.
روش تخلیه الکتریکی از دو جهت نسبت به روش ماوراء بنفش برتری دارد. اول آنکه در روش ماوراء بنفش، میبایست به صورت دورهای لامپهای UV تعویض گردد و این موضوع هزینهی جاری زیادی را بر مصرفکننده تحمیل میکند. ضمن آنکه حسن دستگاههای ازن ساز به کاهش هزینههای جاری و عدم نیاز به اپراتور و … است. دومین دلیل برتری روش تخلیه الکتریکی که از دلیل اول مهمتر است، نسبت ازن به اکسیژن در خروجی دستگاه ازنساز است. هر چه خلوص ازن در خروجی دستگاه بیشتر باشد، میزان حلالیت آن در آب نیز افزایش مییابد. به عنوان مثال با افزایش میزان خلوص از 1 درصد به 10 درصد، میزان حلالیت ازن در آب 6 برابر میشود.
ازن چه کاربردی دارد؟
ازن بر اساس اکسیدکنندگی عمل میکند. مولکول ازن به دلیل ناپایداری دارای خاصیت اکسندگی قوی میباشد. زیرا اتم اکسیژن نوزاد علاقه مند است عدد اکسایش خود را دو واحد کاهش دهد و در نتیجه دیگر مولکولها را اکسید میکند. ازن میتواند بو و میکروارگانیزمهایی چون ویروس، قارچ و باکتری را اکسید کند، در جدول زیر مقایسه ای میان ازن و دیگر ضدعفونی کننده ها در از بین بردن باکتری ها و قارچ ها و ویروس ها نشان داده شده است که در آن هرچه عدد مربوطه بزرگتر باشد، نشاندهنده قویتر بودن ضدعفونی کننده موردنظر است:
ضرایب کشندگی زیستی ضدعفونیکنندههای متداول
ضدعفونی کننده |
باکتری | ویروس | قارچ | آمیب |
O3 |
500 | 5 | 2 |
0.5 |
HOCl |
20 | 1 | 0.05 |
0.05 |
OCl– | 0.2 | <0.02 | <0.0005 |
0.0005 |
NH2Cl | 0.1 | 0.0005 | 0.001 |
0.02 |
این ویژگی ازن باعث شده که از آن به عنوان مادهای برای تصفیه در زمینههای مختلفی چون تصفیه فاضلاب شهری، تهیه آب آشامیدنی، تصفیه صنایع غذایی، تصفیه فاضلاب کاغذسازی و تصفیه فاضلاب نساجی استفاده شود. به همین دلیل برای کاربردهای مختلف در صنعت از ازن ژنراتور صنعتی متناسب با آن استفاده می شود. مهمترین فایده ازن ویژگی تمیز بودن آن است، زیرا مواد را اکسید میکند بطوریکه تقریبا محصول جانبی تولید نمیکند. از طرفی ازن دارای بوی قابل تشخیصی است و از این رو غلظتهای خیلی کم آن نیز قابل درک است و این باعث ایمنی کارکرد با ازن میشود.
[1] Ultra Violet
[2] High Voltage
[3] Corona Discharging
سلام. ممنون از اطلاعات مفیدتون. هزینه هر کدوم از روش ها را اگر می شود برای بنده ارسال کنید. سپاس
با عرض سلام و احترام
لطفا با شماره شرکت تماس بگیرید و اطلاعات لازم رو از کارشناس مربوطه بگیرید
دوز و میزان ازن مورد نیاز بسته به صنعت و و هر مورد نیاز بسیار متفاوت است و نیاز به نظر کارشناس مربوطه دارد
با تشکر